Với các hệ thống bơm chất lỏng có độ nhớt cao, phần chất lỏng đặc sệt,…để đạt được hiệu quả bơm ở áp suất cao, người ta thường dùng bơm bánh răng hỗ trợ.
Vậy bơm bánh răng này là gì? Có cấu tạo và nguyên lý khi hoạt động ra sao? Hãy cùng tìm hiểu với CNSG ngay trong bài viết này nhé!
Bơm bánh răng là gì?
Bơm bánh răng còn có tên tiếng Anh là Gear Pumps, đây là dòng máy bơm thể tích được ưa chuộng bởi có khả năng bơm ở áp suất cao, chuyên dùng trong những ứng dụng bơm chất lỏng đặc sệt, có độ nhớt cao,…mà các dòng máy bơm khác không đáp ứng được hoặc hiệu quả kém so với bơm bánh răng.
Bơm bánh răng này được dùng điển hình như trong các ngành công nghiệp hóa chất, với các dạng chất lỏng nhớt cao, có độ nhầy đòi hỏi hoạt động của bánh răng trong máy bơm phải vận động liên tục với công suất lớn.
Bơm bánh răng có khả năng hút được các chất lỏng dạng thường, dạng nhớt cao như: dầu, nhựa đường, …
Xem thêm: [ MẸO] Cách lắp đặt thùng dầu thủy lực CHUẨN NHẤT
Cấu tạo của bơm bánh răng
Giống như tên gọi của chúng, bơm bánh răng có thiết kế một mạng lưới rất nhiều các bánh răng, nhằm hút chất lỏng một cách nhanh chóng và an toàn nhất. Các bánh răng được chế tạo với nhiều hình dạng khác nhau như: chữ V, xoắn ốc, răng thẳng và hình nón.
Cấu tạo bơm bánh răng gồm có các bộ phận như sau:
| Trục bơm | Trục bơm này chính là thành phần quan trọng, đóng vai trò cố định hoạt động của máy bơm bánh răng. |
| Thân bơm | Thân bơm được chế tạo có độ bền cao với khả năng chịu lực nhờ chế tạo từ chất liệu gang đúc và thép không gỉ. |
| Bánh răng chủ động & bánh răng bị động | Đây là bộ phận chính có khả năng tạo ra chuyển động cho máy. Cặp bánh răng có kích thước khác nhau, đặc lệch tâm với nhau, quay cùng chiều khi hoạt động và cùng xoay quanh trục bơm. |
| Cổng hút, cổng xả | Như một số loại bơm khác, 2 cổng này trong cấu tạo của bơm bánh răng cũng có nhiệm vụ hút và xả chất bơm. |
| Van giảm áp | Trong trường hợp bơm quá tải hoặc lưu lượng bơm quá lớn khi nguồn điện bơm yếu, van giảm áp sẽ giúp bảo vệ máy bơm được an toàn khi sử dụng. |
| Phớt làm kín | Có 2 loại phớt làm kín là phớt cơ khí và phớt tết. 2 loại phớt này đều đóng vai trò làm kín hệ thống khi máy bơm hoạt động. Tránh bơm bánh răng bị ảnh hưởng bởi các tác nhân bên ngoài. |
Nguyên lý hoạt động bơm bánh răng
Không giống như các dạng máy bơm khác, bơm bánh răng hoạt động dựa trên nguyên lý chủ yếu là dẫn, nén chất lỏng trong điều kiện thể tích kín và có dung tích ở trạng thái thay đổi.
Chu trình làm việc của bơm được diễn ra theo trình tự như sau:
- Bánh răng chủ động sẽ bắt đầu hoạt động và nối với trục của máy làm máy quay, sau đó kéo bánh răng bị động chạy theo. Ngay lập tức, chất lỏng được di chuyển trong các rãnh răng từ vị trí khoang hút đến khoang đẩy vòng theo như vỏ bơm. Trong đó toàn bộ khoang hút và khoang đẩy đều được ngăn cách với nhau.
- Ngay sau đó quá trình đẩy được diễn ra khi bánh răng đã vào vị trí khớp ở tại khoang đẩy, chất lỏng ở khoang đẩy sẽ bị áp để đi vào vị trí ống đẩy. Ngay lúc này, lại vị trí khoang hút có một cặp bánh răng ra khớp làm đẩy mạnh dung tích của khoang hút được dẫn ra còn áp suất khoang hút lại sụt giảm và kết quả là chất lỏng sẽ được di chuyển vào buồng hút.
Xem thêm: 5 nguyên nhân khiến bơm thủy lực không lên áp
Các loại máy bơm dầu bánh răng thông dụng
| Bơm bánh răng ăn khớp trong | Bơm bánh răng ăn khớp ngoài | |
| Cấu tạo |
|
Bơm bánh răng ăn khớp ngoài có cấu trúc bao gồm 6 bộ phận chính:
|
| Đặc điểm và ứng dụng |
|
|
Ưu nhược điểm bơm bánh răng
| Ưu điểm | Nhược điểm |
|
|
Ứng dụng bơm bánh răng
- Dòng máy bơm bánh răng này được sử dụng chủ yếu trong các ngành công nghiệp sản xuất và chế tạo các loại hoá chất như: xà phòng, dầu nhớt. Đặc biệt, nó còn bơm được soda, thủy tinh lỏng silicat, … hay các loại mỡ, sáp.
- Trong ngành công nghiệp thực phẩm, bơm bánh răng được dùng nước tương, nước sốt, bơm dầu ăn, axit béo, nước trai cây, rượu, siro…
- Đối với ngành công nghiệp hoá chất, bơm bánh răng đóng một vai trò quan trọng, được dùng để bơm nhựa, chất kết dính, axit béo,…
- Bên cạnh đó, nó còn được sử dụng để phun dầu nhiên liệu cho các lò đốt và lò hơi trong lĩnh vực cung cấp dầu bôi trơn.
- Ngoài ra, sản phẩm này còn có thể dùng làm máy bơm sơ cấp trong hệ thống thủy lực.
Cách lắp đặt bơm bánh răng
Để quá trình lắp đặt máy bơm bánh răng được diễn ra trôi chảy, cách lắp đặt dưới đây sẽ hỗ trợ giúp người dùng, thao tác thực hiện như sau:
- Đầu tiên, người dùng phải chọn vị trí lắp đặt cho máy bơm và chuẩn bị các dụng cụ cần thiết.
- Thứ hai, lắp đặt máy bơm bánh răng nên lắp đặt theo thứ tự các phần, có thể dựa vào hướng dẫn để lắp đặt.
- Cuối cùng, sau khi đã lắp đặt, thử cho nó hoạt động xem thử có xảy ra lỗi nào hay không.
Khi lắp đặt dòng bơm này, nên lưu ý một số vấn đề sau:
- Để máy bơm có thể hoạt động hạn chế gây ra tiếng ồn, ít rung lắc, khi lắp đặt máy bơm bánh răng cần chọn vị trí cân bằng.
- Cố định vị trí lắp đặt bơm làm giảm việc di chuyển và thay đổi vị trí của máy bơm khi nó đang vận hành.
- Lắp đặt bánh răng sao cho bơm này thấp hơn mực chất lỏng để có thể tăng cao hiệu quả của quá trình bơm.
- Lắp đặt đế bơm và van an toàn để đảm bảo cho máy bơm của người dùng không xảy ra bất kì một sự cố nào khi đang hoạt động.
- Khi lắp đặt, nên hỏi ý kiến các nhân viên của đơn vị cung cấp hoặc những người có chuyên môn về dòng sản phẩm này để cho quá trình lắp đặt được diễn ra dễ dàng hơn, nhanh hơn.
Các sự cố thường gặp ở bơm bánh răng
Với công dụng tuyệt vời, bơm bánh răng có thể ứng dụng rộng rãi trong nhiều ngành, đặc biệt là các ngành công nghiệp. Bơm bánh răng vẫn có thể xuất hiện một số sự cố mà người dùng cần phải cân nhắc khắc phục ngay để tránh gây hư hỏng đến các bộ phận khác của máy bơm.
Các sự cố thường gặp bơm bánh răng đó là:
- Do tác động của môi trường hoặc sự ma sát khi máy bơm hoạt động, các đỉnh răng của bơm bánh răng thường sẽ dễ bị mòn và bề mặt răng dễ bị xước.
- Nếu nâng hạ chất lỏng với tỉ trọng lớn vượt mức cho phép thì sẽ dễ làm cho máy bơm bị hư hại.
- Bơm dễ bị xâm thực bởi các tác nhân bên ngoài.
- Khi sử dụng, bơm bánh răng có thể sẽ gặp một vài sự cố như chạy không tải.
- Lực bơm nước, chất lỏng và dung dịch yếu.
- Trong quá trình sử dụng, máy bơm có thể sẽ bị ồn và rung lắc rất nhiều lần.