Bút thử điện là gì? Cách sử dụng bút thử điện an toàn

Bút thử điện là thiết bị đã rất quen thuộc với mỗi hộ gia đình và trong các lĩnh vực điện. Vậy bút thử điện này có cấu tạo thế nào? Nguyên lý khi hoạt động ra sao? Tên gọi tiếng Anh của bút thử điện là gì? Tìm hiểu ngay trong bài viết này của CNSG nhé!

Bút thử điện là gì?

• Bút thử điện còn được gọi với tên gọi tiếng anh là Test pen hay Electric Tester Pen, đây là công cụ rất phổ biến trong dân dụng và công nghiệp được dùng để kiểm tra nhanh trước nhận biết được sự tồn tại của điện áp của các ổ cắm, phích cắm, thiết bị điện trong nhà trước khi tiến hành sửa chữa thiết bị để xem xét có bị rò điện, hoặc phích cắm trong nhà có điện hay không.
• Bởi cấu tạo đơn giản và dễ dàng sử dụng, bút thử điện được thiết kế có kích cỡ nhỏ gọn như 1 cái bút bi, khi sử dụng ở những vị trí có nguồn điện bút sẽ tự động phát sáng. Bút thử điện được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, ngành nghề, hệ thống từ dân sinh đến công nghiệp.
• Bút thử điện thường có thiết kế gọn nhẹ, có thể cầm tay hoặc bỏ trong túi áo dễ dàng khi dùng để kiểm tra điện. Cấu tạo của bút thử điện khá đơn giản, bao gồm một đầu kim loại, bóng neon, một lò xo và một điện trở nối tiếp với bóng đèn. Bộ phận cách điện của bút thử điện là nắp và vỏ bút. Bộ phận quan trọng nhất của bút thử điện là đèn báo và đèn trở.
• Bút thử điện có cách dùng đơn giản, người dùng chỉ cần đặt đầu bút vào mạch cần đo, ngón tay tiếp xúc với phần đỉnh kim loại phía trên đầu bút. Nếu phát hiện trong mạch có điện, bộ phận bóng đèn bên trong bút sẽ phát sáng báo hiệu cho người dùng.

Xem thêm:

• Đồng hồ vạn năng là gì? có những công dụng nào?
• Máy biến áp là gì? So sánh ổn áp và máy biến áp

Cấu tạo bút thử điện

Bút thử điện có cấu tạo khá đơn giản, một chiếc bút thử điện hoàn chỉnh bao gồm các bộ phận chính như:

• Đầu bút được làm bằng kim loại dễ dàng hút điện và tích điện áp
• Điện trở để thu điện
• Pin dùng để tích điện
• Bộ khuếch đại
• Lò xo nằm phần thân với nắp giúp truyền điện
• Vỏ tay cầm được làm bằng nhựa cách điện
• LED bộ phận báo hiệu khi có nguồn điện, phát sáng
• Kẹp gài để treo hay dắt bút điện lên giá hay chỗ để
• Nắp làm bằng kim loại dùng để lắp trên đầu phần tay cầm dùng để mở khi bút gặp sự cố

Nguyên lý làm việc của bút thử điện

• Bút thử điện chủ yếu hoạt động dựa trên nguyên lý làm việc là dùng hiệu ứng điện dung ký sinh trên cơ thể người để có thể hoạt động được.
• Khi đầu bút chạm vào vật thể mang điện, dòng điện này sẽ đi qua điện trở, qua bóng đèn neon và qua dung kháng của cơ thể người để hình thành một hệ mạch kín, khiến cho bóng đèn phát sáng. 
• Dòng điện khi hình thành này thường rất nhỏ nên không đủ để gây giật chết người. Do đó, người dùng hoàn toàn có thể yên tâm khi sử dụng.

Phân loại bút thử điện

Trên thị trường hiện nay, có rất nhiều loại bút thử điện với nguồn gốc, thiết kế về kiểu dáng, khả năng làm việc khác nhau đến từ nhiều thương hiệu. 

Bút thử điện có tiếp xúc với nguồn điện

• Đây là loại bút thử điện phổ biến, bút sử dụng hiệu ứng điện dung ký sinh trên cơ thể người để hoạt động. 
• Bút thử điện tiếp xúc với nguồn điện cũng loại nguyên bản nhất, được sản xuất đầu tiên nên xuất hiện trên thị trường từ rất sớm và được sử dụng phổ biến trong nhiều gia đình.
• Cơ chế hoạt động của bút thử điện này là khi đầu bút tiếp xúc với vật mang điện, dòng điện sẽ đi qua bóng đèn, qua điện trở và dung kháng của cơ thể người để hình thành mạch kín, làm cho bóng đèn của bút sáng lên. Dòng điện này thường khá nhỏ nên sẽ không gây giật chết người.

Ưu điểm:

Bút thử điện có tiếp xúc với nguồn điện dễ sử dụng, thường có thiết kế nhỏ gọn, giá thành rẻ nên được người dùng gia đình khá ưa chuộng, sử dụng cho các công việc kiểm tra nguồn điện thông thường. 

Nhược điểm:
Do tiếp xúc trực tiếp với nguồn điện nên điểm hạn chế của loại này là nếu bút thử bị hỏng hoặc ướt sẽ có thể gây ra những rủi ro điện giật khi sử dụng, gây nguy hiểm cho người dùng. 

Tuy nhiên, nếu không sử dụng đúng cách cũng gây ra nguy hiểm đáng kể như nếu sử dụng để kiểm tra điện áp một chiều DC sẽ gây ra giật nếu bóng đèn bên trong hoặc điện trở bị chạm.

Bút thử điện cảm ứng không tiếp xúc

Khác với loại bút thử điện tiếp xúc với nguồn điện, cấu tạo bút thử điện không tiếp xúc này khá đặc biệt. Nó hoạt động dựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ của dòng điện để kiểm tra sự hiện diện của dòng điện. Bút thử điện cảm ứng không tiếp xúc có thể phát hiện dòng từ trường này và thông báo qua đèn báo ở đầu bút.

Chức năng bút thử điện

Bút thử điện có chức năng giúp người sử dụng dễ dàng phát hiện ra sự tồn tại của nguồn điện là có hay không. 

Khi sử dụng bút điện nên chú ý cầm vào phần tay cầm nhựa (tránh cầm vào phần đầu bút khi thử điện), đưa đầu bút vào hệ thống điện, chú ý đèn. Nếu đèn sáng nên tránh xa và sử dụng các thiết bị bảo hộ điện để đấu nối và đảm an toàn cho người vận hành. Còn nếu đèn không sáng thì hệ thống không có điện( trường hợp này vẫn nên cẩn thận vì có thể bút điện bị hư hỏng).

• Bút thử điện sẽ không dùng được trên điện áp một chiều DC
• Bút thử điện có khả năng gây nguy hiểm giật điện nếu phần vỏ cách điện bị hở hoặc chạm vào đầu bút.

Cần lưu ý những gì khi sử dụng bút thử điện?

Mặc dù bút thử điện có cách sử dụng đơn giản như vậy. Nhưng người dùng cũng nên trang bị cho mình những lưu ý cần thiết để sử dụng bút thử điện một cách an toàn nhất và chiếc bút thử điện có thể phát huy hết công dụng của nó.

Tuyệt đối không được sử dụng bút thử điện để kiểm tra điện áp 1 chiều DC. Bởi thiết bị bảo hộ này sử dụng chính điện dung ký sinh trên cơ thể con người để làm vật dẫn điện. Nếu người dùng làm như thế sẽ gây ra tình trạng bị điện giật nếu bóng đèn phía trong hay phần điện trở bị chạm (do nước lọt vào bên trong bút). Ngoài ra, hiện nay trên các công trường lao động. Người sử dụng có thể sử dụng các loại bút thử điện này bên mình để có thể kiểm tra nguồn điện bất cứ khoảng thời gian nào.