Linh kiện điện tử là gì? Phân loại và ứng dụng

Linh kiện điện tử là những thiết bị quan trọng có mặt trong hầu hết các chi tiết điện tử của gia đình, xí nghiệp kinh doanh sản xuất, được ứng dụng trong các chi tiết máy, xe nâng điện đứng lái, các thiết bị điều chỉnh dòng điện, bàn nâng điện,…

Linh kiện điện tử cũng có nhiều loại khác nhau và được ứng dụng phổ biến trong đời sống hằng ngày. Vậy linh kiện điện tử là gì? Được phân thành mấy loại và ứng dụng nào phổ biến? Hãy cùng tìm hiểu ngay trong bài viết này của CNSG.

Linh kiện điện tử là gì?

• Linh kiện điện tử là một thành phần điện tử cơ bản hoặc cũng có thể có trong một linh kiện riêng biệt (một thiết bị riêng lẻ hoặc một linh kiện rời rạc), linh kiện này thường có hai hay nhiều đầu nối điện. 
• Những linh kiện điện tử này sẽ được kết nối với nhau bằng cách hàn vào một bảng mạch in để tạo ra một mạch điện tử riêng biệt với một chức năng cụ thể như một máy thu radio, một bộ khuếch đại hoặc dao động.
• Mỗi một loại linh kiện điện tử lại có những đặc điểm cũng như vai trò riêng biệt khác nhau. 
• Hiện nay trong tất cả các hệ thống máy móc được sử dụng tại các xí nghiệp, khu vực sản xuất hay thậm chí trong hệ thống điện của hộ gia đình cũng đều thấy sự có mặt của các linh kiện điện tử.
• Các linh kiện điện tử có thể được đóng gói riêng biệt tạo thành những mảng hoặc mạng của các linh kiện giống nhau hoặc được tích hợp vào các gói như các mạch tích hợp lai, mạch tích hợp bán dẫn (IC) hoặc các chip dán.

Phân loại linh kiện điện tử

Trong đời sống hiện đại với sự phát triển của công nghệ, những linh kiện điện tử cũng dần được chế tạo và ra đời với rất nhiều nhóm, nhiều chủng loại đa dạng như:

Linh kiện điện cơ

• Linh kiện điện cơ là linh kiện điện tử có tác động điện liên kết với cơ học như công tắc, thạch anh.
• Cầu chì, bảo vệ là một loại linh kiện điện cơ.
• Chuyển mạch, công tắc là một loại linh kiện điện cơ.
• Đầu nối là một loại linh kiện điện cơ.
• Phần tử gốm áp điện là một loại linh kiện điện cơ.

Linh kiện bị động (thụ động)

• Linh kiện bị động (thụ động) là loại linh kiện có 2 đầu kết nối (2-terminal component). 
• Các loại linh kiện điện tử được xếp vào linh kiện bị động thường là những loại linh kiện có thể làm tăng  dòng điện hoặc điện áp bởi một máy biến áp hoặc mạch cộng hưởng, tuy nhiên linh kiện bị động thường không có khả năng phát năng lượng vào trong các mạch mà chúng được kết nối. Trừ khi có nguồn sẵn khi kết nối với các mạch (AC), nếu không linh kiện bị động thậm chí chúng cũng không thể dựa vào một nguồn năng lượng.
• Một số loại linh kiện bị động như: Antenna, Transducer, cảm biến, Networks, Memristor, cảm ứng từ điện, tụ điện, điện trở,….

Xem thêm: Linh kiện điện tử cơ bản và những điều cần biết

Linh kiện chủ động

• Loại linh kiện chủ động này thường có khả năng đưa điện vào một mạch điện hoặc hoạt động độc lập dựa vào một nguồn năng lượng.
• Đèn điện tử chân không: đèn quang điện, đèn vi sóng, đèn nhân quang điện,…
• Quang điện tử, hiển thị: Neon, màn hình plasma, CRT, …
• Linh kiện bán dẫn: Transistor, mạch tích hợp, Diode (điốt schottky, Điốt chỉnh lưu, điốt Zener, varicap, điốt TVS, LED, laser, DIAC, photodiode,…)…

Một số linh kiện điện tử được ứng dụng phổ biến

Điện trở 

• Điện trở là một linh kiện điện tử thụ động được dùng phổ biến ngoài thực tế, có cấu tạo bao gồm 2 tiếp điểm kết nối. Điện trở là một phần tử mạch rất phổ biến và cơ bản nhất. Người ta thường sử dụng điện trở để điều khiển dòng điện trong mạch điện bởi việc kiểm soát dòng điện là rất quan trọng trong điện, điện tử. 
• Điện trở là một linh kiện điện tử rất cần thiết đóng vai trò quan trọng trong hoạt động của bất kỳ thiết bị điện và mạch điện nào.
  Điện trở là linh kiện điện tử thường được dùng để điều chỉnh mức độ tín hiệu, hạn chế cường độ dòng điện chảy trong mạch, dùng để chia điện áp, kích hoạt các linh kiện điện tử chủ động như mosfet, transistor, igbt…tiếp điểm cuối trong đường truyền điện rất nhiều ứng dụng khác.

Tụ điện

• Tụ điện là một linh kiện điện tử thụ động, được cấu tạo bởi hai bản cực đặt song song nhau, ngăn cách bởi lớp điện môi. Khi có chênh lệch điện thế tại hai bề mặt, tại các bề mặt sẽ xuất hiện điện tích cùng điện lượng nhưng trái dấu. 
• Tụ điện là linh kiện điện tử nằm trong hệ thống âm thanh của các loại xe hơi cao cấp. Bởi vì tụ có công dụng tích tụ năng lượng điện cho bộ khuếch đại hoạt động được ổn định.
• Tụ điện có thể sử dụng để xây dựng bộ nhớ kỹ thuật số cho các máy tính nhị phân.
• Tụ điện còn được ứng dụng trong chế tạo các loại: máy hút bụi công nghiệp, máy phát điện công nghiệp,…
• Đặc biệt, tụ điện được ứng dụng thiết thực nhất làm máy hút bụi tích trữ năng lượng điện.
• Trong vấn đề xử lý tín hiệu, thông tín, khởi động động cơ và mạch điều chỉnh  tụ điện cũng đóng một vai trò quan trọng.

Đèn LED

• Đèn LED là thiết bị chiếu sáng mang công nghệ LED. Các đi ốt phát quang này được chứa trong các điện tử trong chíp hoặc các con chip bán dẫn, sẽ hoạt động khi có nguồn điện chạy qua lấp đầy chỗ trống sinh ra các bức xạ ánh sáng.

Transistor 

• Transistor hay còn gọi là tranzito là một loại linh kiện điện tử được xếp vào loại bán dẫn chủ động. 
• Transistor thường được sử dụng như một phần khóa điện tử khuếch đại. Với khả năng đáp ứng chính xác, nhanh chóng nên transistor được sử dụng nhiều trong ứng dụng tương tự và số như: điều chỉnh điện áp, mạch khuếch đại, tạo dao động và điều khiển tín hiệu.
• Transistor là một linh kiện bán dẫn chủ động được sử dụng trong mạch đóng ngắt, khuếch đại,….

Cuộn cảm

• Cuộn cảm là một loại linh kiện điện tử thụ động tạo từ một dây dẫn điện với vài vòng quấn, sinh ra từ trường khi có dòng điện chạy qua.

IC

• Vi mạch, hay còn được gọi là vi mạch tích hợp, hay mạch tích hợp là linh kiện điện tử gồm tập các mạch điện chứa các linh kiện bán dẫn và linh kiện điện tử thụ động được kết nối với nhau để thực hiện được một chức năng xác định.