Thực phẩm là gì? Tổng hợp và phân loại các nhóm thực phẩm

Để tồn tại và duy trì sự sống, hằng ngày mỗi người trên thế giới đều cần nạp năng lượng bằng các loại thực phẩm để có dinh dưỡng thiết yếu.

Vậy thực phẩm là gì? Có nguồn gốc chính từ đâu? Có những loại  dinh dưỡng nào? Tất cả sẽ được giải đáp ngay dưới bài viết này của CNSG. 

Thực phẩm là gì?

Thực phẩm hay thức ăn, là tên gọi chung dùng để chỉ những vật phẩm thiết yếu để duy trì sự tồn tại của con người, được tiêu thụ trực tiếp vào con người thông qua hoạt động ăn hoặc uống.

Thực phẩm bao gồm nhiều dưỡng chất như chất đạm (protein), chất béo (lipit), chất bột (cacbohydrat) hoặc nước thường có nguồn gốc từ động vật, thực vật, vi sinh vật hay các chế phẩm từ các nguồn nguyên liệu này.

Xem thêm: 10 loại thực phẩm giàu canxi

Hai nguồn thực phẩm chủ yếu

Nguồn thực phẩm chính để nuôi con người và động vật chủ yếu xuất phát từ thực vật, thức ăn để nuôi dưỡng con người được phân chia thành 2 nguồn  chủ yếu là thực vật và động vật.

Thực vật

Thực vật là nguồn cung cấp thực phẩm chủ yếu, được sử dụng rất đa dạng tận dụng hầu hết các bộ phận khác nhau như quả, hạt, lá, hoa, thân, củ,..

Các loại hạt thường được đánh giá có giá trị dinh dưỡng cao hơn, được dùng làm thức ăn cho cả động vật và con người. 

Các loại hạt từ nguồn thực vật thường cung cấp hàm lượng axit béo omega 3, omega 6, chứa chất béo không bão hòa khá đáng kể.

Trong chế độ ăn uống của hầu hết các nền văn hóa, quả và trái cây là phần thức ăn không thể thiếu bởi chúng cung cấp nhiều khoáng chất, vitamin, những chất có lợi cho cơ thể.

Những loại trái cây từ thực vật có lợi cho cơ thể, có thể ăn liền khi hái trên cây như cà chua, bí ngô, cà tím,…một số loại khác cần trải qua một quá trình chế biến mới có thể thưởng thức.

Rau cung cấp các chất xơ, vitamin và khoáng chất cho cơ thể cũng là loại thực phẩm rất quan trọng đối với mỗi người. 

Rau được phân chia thành các loại rau củ như cà rốt, khoai tây…; các loại củ như khoai lang, sắn, hành tây,…rau ăn lá, các loại búp non, rau cụm hoa,…

Xem thêm: Khám phá quy trình sản xuất sữa chua.

Động vật

Thực phẩm từ động vật thường là một cơ quan hoặc bộ phận nào đó trong cơ thể động vật tạo nên thịt cung cấp cho con người.

Bên cạnh thịt lấy trực tiếp từ bộ phận của động vật còn có các loại khác có nguồn gốc từ động vật đa dạng như sữa, các chế phẩm từ sữa, trứng động vật, các cơ quan nội tạng của động vật,…

Xem thêm: Thực phẩm chức năng là gì? Có công dụng thế nào?

Có bao nhiêu loại thực phẩm

Thực phẩm chức năng

Thực phẩm chức năng liên quan đến những thực phẩm tăng cường sức khỏe và phòng chống, ngăn ngừa một số bệnh tật.

Thực phẩm chức năng cung cấp những dưỡng chất, acid amin thiết yếu, các chất bổ sung để phát triển hệ miễn dịch, bổ sung Vitamin qua đường thuốc uống.

Thực phẩm chức năng thường được dùng rất nhanh chóng, dễ dàng uống mà không cần thực hiện qua giai đoạn chế biến, đây không phải là thuốc chữa bệnh và không thể dùng thay thuốc chữa bệnh.

Thực phẩm đông lạnh

Thực phẩm đông lạnh là những đồ ăn được bảo quản bằng phương pháp đông lạnh, đông đá, hạ nhiệt độ sản phẩm nhằm mục đích ức chế sự phát triển của các vi khuẩn gây hư hỏng, làm chậm quá trình phân hủy của thực phẩm.

Nhiệt độ khi sử dụng công nghệ cấp đông để bảo quản  là rất thấp chỉ khoảng -196°C.

Thực phẩm tươi sống

Thực phẩm tươi sống được gọi là Fresh food là thực phẩm tươi 100% chưa qua chế biến, chưa được bảo quản và vẫn giữ trạng thái mới, chưa hư hỏng.

Thực phẩm tươi sống chưa qua quá trình muối chua, xử lý lên men, hun khói hay đóng hộp,..

Rau củ quả khi mới được thu hoạch còn tươi sống được gọi là thực phẩm tươi sống, được xử lý đúng với các tiêu chuẩn sau thu hoạch.

Thực phẩm đã qua chế biến

Thực phẩm đã qua chế biến là quy trình sử dụng nhiệt và các phương pháp nấu để chế biến các loại thực phẩm như thực phẩm đông lạnh, thực phẩm đóng hộp, làm khô.

Phương pháp chế biến thực phẩm thường dùng như: nướng, chiên, áp chảo, xào, nướng,…

Các loại thực phẩm khác nhau thường có màu sắc, hương vị rất đa dạng, khi chế biến bằng nhiệt có thể làm biến đổi thành phần và gia tăng dinh dưỡng khi sử dụng.

Thực phẩm sau khi chế biến thường giữ được với thời gian ngắn, cần được thưởng thức ngay hoặc có phương pháp bảo quản để không bị nhiễm khuẩn.

Thực phẩm cắm trại

Thực phẩm cắm trại là những loại thực phẩm được chuẩn bị để phù hợp cho mục đích đi du lịch bụi hoặc cắm trại.

Để thuận tiện cho mục đích di chuyển, các thực phẩm cắm trại thường là những thực phẩm khô hoặc thực phẩm đã qua xử lý với biện pháp đông khô hoặc biện pháp mất nước để nhẹ, dễ di chuyển.

Xem thêm: Quy trình sản xuất sữa đậu nành 

Thực phẩm ăn kiêng

Những thức ăn kiêng dùng cho mục đích giảm cân, giảm béo hay thay đổi vóc dáng cơ thể. 

Chế độ ăn kiêng thường áp dụng đồ ăn kiêng kết hợp cùng chế độ luyện tập thể dục thể thao để có được body gọn gàng, khỏe mạnh như mong muốn.

Những người dùng thực phẩm ăn kiêng thường ưa chuộng dùng các loại ngũ cốc vì ưu điểm ít tinh bột, giàu chất xơ.

Các loại thực phẩm giàu dinh dưỡng

Trái cây và quả mọng	Trái cây và quả mọng là một trong những thực phẩm sạch giàu dinh dưỡng và tốt cho sức khỏe phổ biến nhất thế giới. Trái cây có thể dùng ngay mà không cần qua quá trình sơ chế, chế biến bằng nhiệt, dễ kết hợp vào chế độ ăn uống làm món tráng miệng hoặc ăn dặm sau những bữa ăn chính. Trái cây và quả mọng cũng rất đa dạng với hàng trăm loại trái cây, quả ngọt có màu sắc, hương vị và vitamin khác nhau, phù hợp với điều kiện khí hậu của từng vùng miền để thay đổi khẩu vị.
Các loại thịt	Thịt là nguồn chính để cung cấp Protein cho cơ thể. Các loại thịt giàu dinh dưỡng như thịt bò chứa nhiều sắt, thịt ức gà giàu Protein,…
Quả hạch và các loại hạt	Quả hạch và các loại hạt thường có mùi vị rất giòn, thơm ngon và vị bùi, chứa nhiều chất dinh dưỡng quan trọng để phục vụ cho con người như Vitamin E, Magiê,.. Các loại hạt và quả hạch không cần sơ chế quá nhiều, dễ dàng mua được tại địa điểm khác nhau trên thị trường. Thực phẩm loại này có thể được kết hợp trong chế độ ăn uống thường ngày hoặc bổ sung bằng bữa ăn phụ, ăn vặt,…
Rau	Nguồn cung cấp chất xơ dồi dào nhất trên thế giới phải kể đến thực phẩm rau. Bên cạnh chất xơ, rau còn cung cấp nhiều vitamin, chất khoáng và dễ dàng thêm và chế độ ăn uống, đặc biệt có lợi cho sự phát triển của trẻ nhỏ.
Cá và hải sản	Trong cá và các loại hải sản thường chứa nhiều I-ốt, Omega 3, đây cũng là chất dinh dưỡng mà hầu như mọi người đều thiếu, cần được bổ sung. Những người ăn nhiều hải sản như cá, tôm sạch thường giảm được nguy cơ mắc bệnh tim, hạn chế trầm cảm và ngăn ngừa mất trí nhớ,.. Những người thường xuyên bổ sung cá và hải sản sẽ có tuổi thọ sống lâu hơn.
Ngũ cốc	Ngũ cốc hiện đang là nguồn lương thực chính của 1 nửa thế giới, chứa rất nhiều dinh dưỡng có lợi và không gây tăng cân hay béo phì. Yến mạch, gạo lứt hay diêm mạch đều chứa khá nhiều ​​magiê, chất xơ và vitamin B1.