Để hệ thống các đường ống nước có dòng chảy trơn tru, êm ái và xuyên suốt, van xả khí đóng vai trò rất quan trọng để loại bỏ phần không khí dư thừa giúp bảo vệ đường ống.
Vậy van xả khí là gì? Cách lắp đặt van xả khí ra sao? Cùng tìm hiểu với CNSG ngay trong bài viết này nhé!
Van xả khí là gì?
- Van xả khí hay còn được gọi là air vent valve, là loại van thực hiện chức năng xả lượng khí dư thừa ra khỏi đường ống.
- Ngoài tên gọi van xả khí thì một số nơi còn gọi là: van xả khí tự động, van xả khí nén 1 chiều, van xả khí cấp nước, van xả khí nhanh…
- Vấn đề không khí dư thừa tồn đọng trong đường ống làm nước hay dòng chất lỏng trong ống không thể chảy xuyên suốt. Điều này để lại hậu quả làm giảm công suất của hệ thống, ngoài ra ở những vị trí tích tụ không khí thì các đoạn ống dễ bị oxi hóa hơn. Khi súc đường ống hoặc khi đường ống bị sự cố thì áp lực chênh lệch giữa bên trong và bên ngoài làm ống bị vỡ hoặc móp.
- Để khắc phục tình trạng này, các kỹ sư đã nghiên cứu trang bị van xả khí để phòng ngừa những lúc bị sự cố hoặc nguồn cấp chất lỏng bị ngắt đột ngột.
- Van có 2 dạng lắp ren và lắp bích. Van dạng hình cầu, được phân chia thành 2 loại: van bầu đơn, van 2 bầu khí đôi.
Xem thêm: [ NÊN XEM] Tất tần tật thông tin về van an toàn
Cấu tạo van xả khí
Tùy theo từng chủng loại, model và hãng sản xuất mà các van xả khí sẽ có hình dáng, màu sắc khác nhau nhưng nhìn chung về cơ bản thì chúng đều có 4 bộ phận: Bóng, thân, đệm làm kín, đĩa van.
- Đệm làm kín: Phụ kiện này sẽ giúp van kín khí được khít và tránh được rò rỉ dòng chất lỏng ra bên ngoài. Đệm này được làm từ chất liệu inox hoặc đồng thau.
- Phao hay bóng van: Nó có thể được sản xuất từ vật liệu nhựa hoặc inox.
- Đĩa van: Chất liệu sản xuất đĩa van phải đáp ứng yêu cầu chịu được hóa chất nên thường là cao su EPDM, PTFE.
Nguyên lý hoạt động của van xả khí
Bởi vì không khí luôn nhẹ hơn nước nên các kỹ sư đã nghiên cứu vị trí lắp đặt của van xả khí thông thường ở những nơi có vị trí cao trong hệ thống.
Khi hệ thống hoạt động bình thường, lúc đầy nước thì phao van sẽ có cơ chế bị đẩy lên. Mục đích là bịt kín lỗ thoát không khí. Do đặc điểm của không khí là nhẹ hơn nước nên khí sẽ nổi lên làm mực nước trong van giảm xuống. Mực nước giảm cho đến khi đạt 1 mức làm phao van hạ và lỗ thoát khí được mở để không khí xả ra ngoài.
Sau khi không khí thoát ra ngoài hết thì mực nước sẽ dâng lên lại từ đó khiến phao đổi để bịt kín lỗ thoát khí. Như vậy là van đã kết thúc chu trình xả khí.
Các loại van xả khí
Việc phân chia thành từng loại van xả khí sẽ rất có ích cho việc chọn lựa. Người ta có thể phân chia dựa trên chất liệu, cách lắp hay nguồn gốc…
Theo vật liệu
Tùy theo đặc điểm của từng hệ thống và dòng lưu chất mà người dùng có thể sử dụng air vent valve cho phù hợp:
Van xả khí bằng đồng
Hiện nay, thông dụng nhất trên thị trường van xả khí thường phải kể đến các van xả nhanh khí nén bằng đồng.
- Áp suất làm việc: Tùy loại có thể là 10 bar hoặc 16 bar.
- Môi trường hoạt động: Nước.
- Size van: DN 15, DN 20, DN 25.
- Nhiệt độ vận hành: -10 độ C – 110 độ C.
- Kiểu lắp: Lắp ren hoặc lắp bích.
Van xả khí bằng inox
Đối với các loại van xả khí được làm bằng chất liệu inox hoàn toàn thường có giá thành cao hơn so với các loại van còn lại. Đặc điểm của van này là:
Đĩa: Inox 304.
- Áp suất hoạt động tối đa: 10 bar.
- Phao: Chất liệu nhựa chống ăn mòn PP.
- Thân van: 100% inox 304.
- Gioăng làm kín: Cao su NBR.
Van xả khí bằng gang
Van xả khí bằng gang khá thông dụng. Nó được dùng trong các xưởng sản xuất, hệ thống đường ống dẫn nước tại nhà máy, tòa nhà cao tầng, khu chung cư.
Đặc điểm của van này như sau:
- Áp suất vận hành: Khoảng 10 bar.
- Đĩa van: Được làm từ chất liệu gang dẻo, gang.
- Nhiệt độ làm việc của van: Đạt tới 300 độ C.
- Thân van: Chất liệu gang hoàn toàn và được bao phủ bằng lớp sơn epoxy.
- Phao van: Được làm từ nhựa PP, có khả năng chống ăn mòn hiệu quả.
- Gioăng làm kín: Được làm từ cao su EPDM hoặc NBR.
- Tiêu chuẩn ren: ISO 228/1.
Van xả khí bằng nhựa
Van xả khí được làm từ chất liệu nhựa cao cấp sẽ thích hợp để ứng dụng dùng trong các đường ống dẫn hóa chất.
Người dùng có thể lựa chọn loại van size 27mm, 34mm hoặc 60mm cho phù hợp với đường kính của ống dẫn.
Theo kiểu kết nối
Lắp mặt bích
Những van xả khí lắp bích là lựa chọn lý tưởng khi người dùng cần bố trí lắp đặt cho những đường ống có đường kính lớn.
Lắp ren
Van xả khí lắp ren thường dùng cho những hệ thống có đường kính ống nhỏ.
Ứng dụng van xả khí
Van xả khí là loại van công nghiệp được dùng trong các hệ thống đường ống, nồi hơi công nghiệp, lò sấy sản xuất, hệ thống lạnh, chế biến hay gia công của các nhà máy cơ khí, sản xuất vật liệu xây dựng, hóa chất, xử lý rác thải. Ngoài ra, van còn dùng cho phòng thí nghiệm trong viện hóa chất, viện công nghệ…
Cách lắp đặt van xả khí
Van xả khí thường sẽ được lắp đặt tại các vị trí trên hệ thống đường ống mà không khí có nguy cơ xảy ra vấn đề tích tụ, tồn đọng lại để hỗ trợ giúp giải phóng lượng khí dư thừa đó.
Ngoài ra, van xả khí này cũng nên đặt ở những vị trí mà đường ống dễ bị tác động bởi áp suất khí quyển nhất.
Trong các các van xả nhanh khí nén, hệ thống dẫn nước, thường đặt ở điểm cao nhất, cũng có thể lắp tại hạ lưu nguồn nước nhưng bắt buộc phải kết hợp với 1 số van thủy lực khác.