Xe nâng bị lật là loại tai nạn phổ biến nhất trong số các sự cố liên quan đến xe nâng. Hiểu rõ cách thức và lý do xảy ra hiện tượng này là yếu tố then chốt để ngăn chặn chúng.
Xe nâng bị lật là loại tai nạn phổ biến nhất trong số các sự cố liên quan đến xe nâng. Hiểu rõ cách thức và lý do xảy ra hiện tượng này là yếu tố then chốt để ngăn chặn chúng.
Chính vì vậy, CNSG đã biên soạn hướng dẫn này nhằm cung cấp cho quý khách hàng mọi thông tin cần thiết về việc lật xe nâng. Trong hướng dẫn, quý khách hàng sẽ khám phá nguyên nhân gây lật, các loại lật xe nâng, nguyên lý ổn định, cách phòng tránh và biện pháp xử lý khi xe nâng bị lật.
9 Nguyên nhân gây ra tai nạn xe nâng bị lật
Dưới đây là một số ví dụ về các tình huống ví dụ về xe nâng:
Xử lý tải không đúng cách và quá tải

Xử lý tải không chính xác là nguyên nhân chính gây ra hiện tượng xe nâng bị lật. Việc xe nâng quá tải hoặc chở tải vượt quá định mức tải trọng khuyến nghị có thể khiến xe nâng mất cân bằng và không ổn định.
Ngoài ra, tải trọng được đặt không đúng cách có thể làm dịch chuyển trọng tâm và làm mất ổn định xe nâng.
Tăng tốc hoặc phanh quá nhanh
Việc đạp ga hoặc phanh có thể dịch chuyển trọng tâm của xe nâng ra ngoài vùng đối trọng xe nâng ảnh hưởng đến “tam giác ổn định”.
Điều này có thể dẫn đến mất ổn định và tăng nguy cơ lật đổ. Thay vào đó, hãy khởi động nhẹ nhàng và phanh dần dần cho đến khi dừng nhẹ.
Tốc độ quá cao

Giới hạn tốc độ xe nâng có thể giúp giảm tình trạng xe nâng bị lật
Vận hành ở tốc độ xe nâng cao làm tăng nguy cơ lật xe do có thể mất ổn định, thay đổi hướng đột ngột hoặc dừng đột ngột.
Người điều khiển xe nâng nên lái xe ở tốc độ an toàn và có kiểm soát, đặc biệt khi chở hàng để ngăn chặn bất kỳ trường hợp xe nâng nào bị lật.
Quay quá nhanh
Trọng lượng thay đổi do quay quá mạnh ở tốc độ cao cũng có thể gây ra hiện tượng xe nâng bị lật ngang. Lực ly tâm được tạo ra khi quay nhanh có thể làm dịch chuyển trọng tâm của xe nâng, dẫn đến mất ổn định.
Người điều khiển xe nâng nên rẽ từ từ và tránh các thao tác gấp, đột ngột. Rẽ đột ngột dễ gây tai nạn và gần 11% tổng số vụ tai nạn xe nâng gây tử vong liên quan đến việc bị đè lên giữa 2 xe nâng.
Vận hành trên dốc

Độ dốc và đường dốc tạo nhiều cơ hội cho xe nâng bị lật nếu không có biện pháp phòng ngừa
Vận hành xe nâng trên sườn dốc làm tăng nguy cơ lật xe do trọng tâm có thể dễ dàng dịch chuyển ra ngoài vùng ổn định khi khung xe bị nghiêng một góc.
Vì vậy, người điều khiển xe nâng phải cực kỳ cẩn thận khi vận hành trên đường nghiêng.
Không bao giờ nâng hoặc hạ tải trên dốc, hãy leo lên hoặc đi xuống mặt đất bằng phẳng rồi quay lại.
Mang tải khi cột xe nâng nghiêng về phía trước
Cột nâng xe nâng nghiêng quá xa về phía trước có thể làm cho xe nâng không ổn định và dẫn đến lật xe về phía trước, xảy ra khi xe nâng được lái xuống đoạn đường dốc hoặc dốc. Đây là lý do tại sao người điều khiển xe nâng nên lái xe nâng xuống đoạn đường lùi để tránh tai nạn lật xe.
Trên thực tế, gần 8% tổng số ca tử vong do tai nạn xe nâng xảy ra khi nạn nhân bị vật liệu hoặc tải rơi trúng. Luôn tuân thủ trọng lượng định mức của xe nâng nằm trên bảng dữ liệu xe nâng .
Đào tạo người vận hành xe nâng không đầy đủ

70% tai nạn xe nâng có thể được ngăn ngừa bằng đào tạo chất lượng
Đào tạo người vận hành xe nâng không đầy đủ là nguyên nhân phổ biến gây ra tai nạn xe nâng, bao gồm cả lật xe.
Thiếu kiến thức về giới hạn tải trọng, thực hành vận hành an toàn và kỹ thuật xử lý tải thích hợp có thể dẫn đến mất ổn định và lật xe nâng.
Hoạt động trên bề mặt gồ ghề hoặc trơn trượt
Bề mặt không bằng phẳng hoặc gồ ghề có thể ảnh hưởng đến độ ổn định của xe nâng.
Các va chạm, ổ gà, mảnh vụn hoặc bề mặt trơn trượt có thể ảnh hưởng đến lực kéo và làm tăng nguy cơ bị lật.
Bất kỳ bề mặt làm việc nào mà xe nâng sẽ hoạt động phải được giữ không có mảnh vụn và lộn xộn. Người vận hành nên biết về bất kỳ tổn hại nào trên bề mặt mà họ đang vận hành và thực hiện các bước để tránh chúng.
Bảo trì xe nâng không đầy đủ

Luôn bảo trì xe nâng là chìa khóa để ngăn ngừa các vấn đề có thể gây ra lật xe nâng
Xe nâng được bảo trì kém có thể góp phần gây ra tình trạng lật xe do các bộ phận như phanh, lốp, lái hoặc hệ thống thủy lực có thể ảnh hưởng đến sự ổn định của xe nâng và làm tăng nguy cơ tai nạn.
Bảo trì và kiểm tra thường xuyên là rất quan trọng để xác định và giải quyết kịp thời mọi vấn đề tiềm ẩn.
2 trường hợp xe nâng phổ biến
Xe nâng bị lật có thể xảy ra theo 2 cách:
-
Nghiêng theo chiều dọc
-
Nghiêng sang bên
Xe nâng lật dọc

Xe nâng lật dọc là khi xe nâng lật về phía trước hoặc phía sau
Hiện tượng lật xe theo chiều dọc xảy ra khi xe nâng tiến hoặc lùi.
Xe nâng bị lật theo chiều dọc thường do:
-
Quá tải.
-
Định vị tải không đúng trên sườn dốc.
-
Mang tải với cột buồm nghiêng về phía trước.
-
Tăng tốc hoặc phanh đột ngột, đặc biệt khi chở nặng.
Cách ngăn chặn: phân bổ tải trọng hợp lý, tăng/giảm tốc mượt mà và duy trì khoảng cách an toàn với chướng ngại vật là điều cần thiết để ngăn xe nâng lật về phía trước hoặc phía sau.
Xe nâng bị lật bên hông

Xe nâng bị lật ngang là khi xe nâng bị lật nghiêng
Lật ngang xảy ra khi xe nâng lăn sang một bên.
Thông thường, xe nâng lật ngang xảy ra trong các trường hợp sau:
-
Quay đột ngột quá.
-
Quay ở tốc độ cao.
-
Mang tải không cân bằng.
-
Di chuyển trên bề mặt không bằng phẳng.
-
Gặp chướng ngại vật khiến xe nâng không ổn định.
Điều quan trọng là phải duy trì vị trí tải thích hợp và dẫn động ở tốc độ được kiểm soát để giảm thiểu nguy cơ lật ngang.
Cách tránh xe nâng bị lật: 9 mẹo đơn giản
Điều quan trọng là phải thực hiện các biện pháp để ngăn chặn xe nâng bị lật. Để tránh những lời khuyên về xe nâng, bạn nên biết phải làm gì trước và khi ngồi sau tay lái.
Dưới đây là những cách để tránh xe nâng bị lật:
Đào tạo người vận hành xe nâng
Điều đầu tiên trước tiên. Để tránh xe nâng bị lật hoặc các tai nạn khác đòi hỏi tất cả người vận hành xe nâng phải được đào tạo thích hợp trước khi vận hành xe nâng. Họ phải biết cách vận hành máy móc một cách an toàn và tự tin.
Lái xe nâng phải có chứng chỉ xe nâng (bằng lái) trước khi lái xe
Điều này bao gồm đào tạo người vận hành xe nâng về thực hành vận hành an toàn, giới hạn tải trọng, nguyên tắc ổn định và nhận biết các mối nguy hiểm tiềm ẩn.
Kiểm tra trước mỗi ca làm việc

Việc kiểm tra xe nâng trước ca làm việc rất quan trọng
Một trong những rủi ro của việc xe nâng bị lật là thiếu kiểm tra xe nâng hoặc khu vực vận hành.
Việc tiến hành kiểm tra trước khi vận hành giúp đảm bảo xe nâng luôn trong tình trạng hoạt động tốt và khu vực vận hành hỗ trợ vận hành an toàn.
Kiểm tra phanh, lốp, lái, thủy lực và các bộ phận quan trọng khác. Loại bỏ các mảnh vụn hoặc chướng ngại vật có thể khiến xe nâng bị lật. Đảm bảo nơi làm việc hoặc tổ chức kho phù hợp trước khi hoạt động.
Tải xe nâng đúng cách
Nhận thức về khả năng chịu tải là rất quan trọng để tránh xe nâng bị lật. Người vận hành xe nâng nên định vị và cân bằng tải trọng một cách cẩn thận.
Họ cũng phải đảm bảo không bao giờ vượt quá tải trọng định mức . Người vận hành không bao giờ được vượt quá khả năng tải tối đa do nhà sản xuất chỉ định.
Phân phối tải đều

Phân bổ tải trọng đều giúp xe nâng luôn ổn định
Cân bằng tải và định vị nó đúng cách trên càng nâng là điều quan trọng để duy trì sự ổn định của xe nâng.
Tải trọng phải được đặt ở giữa và đặt ở vị trí thấp so với mặt đất và di chuyển bằng xe nâng càng thấp so với mặt đất càng tốt. Khoảng 14 đến 20cm là quy tắc chung.
Giữ tải ở mức thấp giúp giữ trọng tâm trong tam giác ổn định. Ngoài ra, tránh đặt tải quá cao hoặc quá xa về phía trước. Điều này có thể làm dịch chuyển trọng tâm và làm tăng nguy cơ lật xe nâng.
Đừng tăng tốc đột ngột
Xe nâng yêu cầu hoạt động chậm và có kiểm soát . Điều đó có nghĩa là tuân theo giới hạn tốc độ và lái xe thận trọng – đặc biệt là khi chở hàng. Vì vậy, hãy tránh tăng tốc quá mức, dừng đột ngột và rẽ gấp.
Chuyển động nhịp nhàng và từ từ giúp duy trì sự ổn định. Ngoài ra, hãy giảm tốc độ khi gặp bề mặt không bằng phẳng, đường dốc hoặc chướng ngại vật.
Rẽ từ từ

Người vận hành phải thận trọng khi rẽ vì rẽ có thể nhanh chóng làm mất ổn định xe nâng
Xe nâng dễ bị lật khi chuyển hướng, đặc biệt là chuyển hướng đột ngột. Tránh rẽ ở tốc độ cao để tránh xe nâng bị lật. Ngoài ra, không bao giờ quay xe nâng sang một bên trên dốc hoặc nghiêng.
Phanh cẩn thận
Nếu bạn phanh quá nhanh, chuyển động về phía trước hoặc động lượng của xe nâng có thể tiếp tục và khiến trọng tâm đi ra ngoài tam giác ổn định và nghiêng xe nâng.
Thay vào đó, hãy tìm kiếm những thứ cản đường để bạn có thể đoán trước được chúng, phanh dần dần và dừng lại nhẹ nhàng.
Bảo dưỡng xe nâng thường xuyên

Tiếp tục bảo trì có thể giúp phát hiện các vấn đề trước khi chúng trở thành vấn đề lớn hơn
Bảo trì xe nâng thường xuyên bao gồm bảo dưỡng, sửa chữa, kiểm tra và bảo trì để đảm bảo xe nâng ở tình trạng tối ưu.
Việc bảo trì phải được thực hiện theo khuyến nghị của nhà sản xuất. Kế hoạch bảo trì có thể giúp xác định các vấn đề trước khi chúng trở thành vấn đề lớn hơn.
Tuân thủ nguyên tắc an toàn chung
Một số hướng dẫn về an toàn xe nâng và kho hàng mà người vận hành xe nâng nên tuân thủ để ngăn chặn tình trạng lật xe bao gồm:
-
Giảm tốc độ khi đến gần các góc cua và điểm mù.
-
Luôn thắt dây an toàn.
-
Hãy chú ý đến môi trường xung quanh và đảm bảo bề mặt lái xe không có mảnh vụn.
-
Giữ tầm nhìn rõ ràng. Nếu tải trọng quá lớn không thể nhìn thấy phía trước xe nâng, người điều khiển nên lùi xe.
-
Tiếp cận bến cảng rất cẩn thận. Ví dụ, hãy xem xét liệu bạn có nước hoặc hơi ẩm khác trên bề mặt mặt đất và xe nâng có lốp trơn, có đệm hay không.
-
Định tuyến luồng giao thông dành cho người đi bộ khỏi luồng giao thông của xe nâng.
-
Triển khai cảnh báo an toàn, nón, biển báo,… theo yêu cầu.
-
Thực thi luật lệ giao thông và làn đường giao thông được chỉ định trong nơi làm việc.
Xem thêm các bài viết tương tự:
9 Nguyên nhân gây ra tai nạn xe nâng bị lật và cách xử lý
Nhận biết xe nâng tay Niuli chính hãng
Tham khảo list kiểm tra xe nâng hàng ngày chuẩn nhất
[MẸO] Vận hành xe nâng trên đường dốc an toàn
9 phương pháp tăng tuổi thọ xe nâng của dân kỹ thuật
5 dấu hiệu cần thay phanh xe nâng
Hướng dẫn kiểm tra lốp xe nâng - khi nào cần thay thế?